Phone Hardware အစိတ္အပုိင္းမ်ား(၃)

ဒီေန ့ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ diode ေလးေတြအေႀကာင္ ေၿပာၿပပါ့မယ္။ ဖုန္းေတြမွာပါ၀င္တဲ့ diode အမ်ိ ုးအစား

ေတြထဲမွာ လူသိအမ်ားဆုံး ကေတာ့ rectifier diode ,zener diode နဲ ့ led လို ့အမ်ားသိႀကတဲ့ 

light emitting diode တို ့ပဲၿဖစ္ႀကပါတယ္။ 

Back light အုပ္စုမွာ ပါ၀င္တဲ့ diode ကို schottky diode လို ့ေခၚပါတယ္။ sensor လို ့အမ်ားသိႀကတဲ့

အရာေလးေတြထဲမွာ photo diode ေလးေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ RF ပိုင္းေတြမွာ သုံးတဲ့ diode ႀကေတာ့

Tunnel diode လို ့ေခၚပါတယ္။ အၿခား DAC ပတ္လမ္းေတြမွာ data switch ေတြလုပ္ေပးတဲ့ diode 

ႀကေတာ့ switching diode လို ့ေခၚပါတယ္။

မည္သည့္ diode မဆို မီတာနဲ ့တိုင္းလွ်င္ တစ္ဖက္တည္းသာ ၿပပါတယ္။ အကယ္ရ်္ ႏွစ္ဖက္္စလုံး ၿပေနရင္ေတာ့

ေရွာ့ၿဖစ္ေနပါၿပီ။

Diode ကို တစ္ပိုင္းလွ်ပ္ကူးအေနနဲ ့ P-Type, N-Type semiconductors လို ့သီအိုရီေတြမွာ ေဖာ္ၿပပါတယ္။

P-Type ဘက္အၿခမ္းကို anode လို ့ေခၚၿပီး N-Type ဘက္ကိုေတာ့ cathode လို ့ေခၚပါတယ္။

diode ေတြဟာ လွ်ပ္စီးေႀကာင္းကို တဘက္တည္းသာ ၿဖတ္စီးခြင့္ ေပးပါတယ္။ အေပါင္းဗို ့အားကို anode 

ဖက္ကထဲ့ၿပီး cathode ဖက္ကို ၿဖတ္စီးခြင့္ၿပဳပါတယ္။

ac လွ်ပ္စီးကို diode ထဲၿဖတ္စီးေပးလိုက္ရင္ တစ္ဖက္က ထြက္လာတဲ့ဗို ့ဟာ dc အၿဖစ္အသြင္ေၿပာင္းေပး

နိင္စြမ္းလဲရိွပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ အခုမွေလ့လာတဲ့ ညီေလးေတြ ဗဟုသုတ ရဖုိ ့ေၿပာၿပေပးရုံ သက္သက္ပါ။

ဖုန္းေတြရဲ့ ပတ္လမ္းမွာ diode ေလးေတြ အရြယ္အစား မ်ိဳးစုံေတြ ့ရတတ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ zener diode

ကိုခြဲၿခားသိထားဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ အေႀကာင္းကေတာ့ zener diode ေလးေတြဟာ ဗို ့လမ္းေႀကာင္းရဲ့

အေပါင္းလိုင္းနဲ ့ ground ကိုခြၿပီး တတ္ထားပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ဗို ့အားတစ္ခုကို တည္ၿငိမ္မႈရိွေအာင္ zener

diode ကို အသုံးၿပဳႀကပါတယ္။ zd ေတြမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အညြန္းဗို ့အားဆိုတာ ရိွပါတယ္။ ဥပမာ

3.0Vzd ဆိုလွ်င္သူ့ရဲ့အညြန္းဗို ့အားဟာ 3v ၿဖစ္တဲ့အတြက္ အ၀င္ဗို ့ေက်ာ္လြန္ေနေသာ္လည္း

အထြက္ဗို ့ကို 3v မွာတည္ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းေပးထားနိင္ပါတယ္။ 3v ထက္ပိုလာသမွ် ဗို ့အားေတြကို

ground ထဲခ်ေပးလိုက္ပါတယ္။ တကယ္လို ့မ်ား ဒီဒိုင္အုပ္ေလးမွာ ခံနိင္ရည္ထက္ ေက်ာ္လြန္တဲ့ဗို ့

တစ္ခုၿဖတ္စီးခံရမယ္ ဆိုရင္ေရွာ့ၿဖစ္သြား ပါတယ္။ အဲဒီလို zd ေရွာ့ၿဖစ္ရင္ ပတ္လမ္းရဲ့ အေပါင္းလိုင္းနဲ ့

ground ကိုပူးေပးလိုက္သလိုၿဖစ္သြားတဲ့အတြက္ ပါ၀ါမတက္နိင္ေတာ့ပါဘူး။ zener diode နဲ ့

ရိုးရိုး diode ကို မီတာနဲ ့ခြဲၿခားနိင္ပါတယ္။ zener diode ေတြဟာ ဗို ့လမ္းေႀကာင္းကိုခြထားတဲ့အတြက္

ဒိုင္အုပ္ရဲ့ေၿခေတာက္ႏွစ္ဖက္ကိုမီတာ တံတစ္ခုစီၿဖင့္အေပါင္းလိုင္းႏွင့္ အႏွတ္လိုင္းတို ့ၿဖင့္အၿပန္အလွန္တိုင္း

ႀကည့္ပါ။ အေပါင္းလိုင္းအႏွတ္လိုင္းတို ့နဲ ့ ဆက္စပ္ေနတဲ့ diode ဟာ zener diode ၿဖစ္ပါတယ္။

led ေလးေတြဟာလဲ diode အႏြယ္၀င္ပဲၿဖစ္ပါတယ္၊ မီတာကိုx1 စေကးမွာ ထားတိုင္းႀကည့္လိုက္၇င္ မီတာရဲ့

reverse volt ေႀကာင့္ dc3v ထြက္လာပါတယ္။ led ေလးတစ္လုံးလင္းနိင္ဖို ့ ac /dc 3v လိုအပ္ပါတယ္။

backlight volt ေတြ ဖုန္းတစ္လုံးနဲ့တစ္လုံး မတူညီႀကတဲ့ အေႀကာင္းအရင္းက led ေလးေတြပါ၀င္မႈ အနဲအမ်ားနဲ ့

တန္းဆက္(သို ့)ၿပိ ုင္ဆက္ ဆက္သြယ္ထားၿခင္းအေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ တန္းဆက္ ၅လံု့းဆက္ထားရင္

၃x၅=၁၅ဗို ့အနဲဆုံး ေပးသြင္းနိင္မွ မီးလုံးေလးေတြ လင္းနိင္မွာပါ။ၿပိဳင္ဆက္ ဆိုရင္ေတာ့ ၃ဗို ့ပဲလိုအပ္ပါတယ္။

အခ် ုပ္အားၿဖင့္ေၿပာရရင္ေတာ့diode ေလးေတြဟာလဲ ဖုန္းတစ္လုံးမွာ အေရးပါတဲ့ပစၥည္းေလးေတြမို ့

အေသၿခာသေဘာေပါက္ေအာင္ ေလ့လာသင့္တယ္လို ့ေၿပာခ်င္ပါတယ္။ 

ဒါကေတာ့ SMD Diode ေလးေတြရဲ့ပုံပါ။

ကိုေအာင္

‎ref;BEGINNING OF MOBILE HARDWARE AND SOFTWARE